مهارت گوش دادن، یک مهارت فردی و رهبری مهم است. بدون گوش دادن نمی توانیم یک فرد تاثیر گذار باشیم. در حالی که به نظر می رسد گوش دادن آسان است، باید بگویم که گوش دادن موثر یکی از مهارت های مهم ارتباطی است، و از آن به عنوان گوش دادن فعال نیز نام برده می شود، نکات زیادی وجود دارد که توجه ما را از مکالمه پیش رو دور می کند. در اینجا هفت مانع رایج برای گوش دادن آورده شده است. شما طعمه کدام می شوید؟
1. قضاوت گوینده :
هنگامی که موضوعی برای صحبت کردن مطرح می شود، شنونده به صورت ناخودآگاه صلاحیت، رفتارها قبل، صحبت های گذشته فرد را در خصوص بحث مورد بررسی قرار می دهد.
گوش نمی دهد چون :
– گوینده از لحاظ علمی صلاحیت ندارد در خصوص این موضوع صحبت کند.
– فکر می کند “تو که لالایی بلدی چرا خوابت نمی بره”.
– قبلا چیز دیگری می گفت، با این حرفی که می زند در تناقض هست.
– از گوینده دل گیری دارد.
گوش دهید چون :
– نبین کی میگه، ببین چی میگه.
2. قضاوت موضوع :
همه افراد با توجه به مطالعات، تجربه ها، آموزش ها و ارتباطات اجتماعی اطلاعات گسترده ای از انواع دانش را در ذهن خود بایگانی کرده اند، و توانایی مخلوط کردن آنها را با هم دارند، این موضوع باعث می شود که خود را عالم به همه علمی بدانند، لذا مسئله مطرح شده را قبل از شنیدن مورد قضاوت قرار می دهند.
گوش نمی دهد چون :
– در این خصوص دکتری دارد.
– فکر میکند طبق تجربه ثابت شده است از این راه به نتیجه نمی رسد.
– در کتاب ها این موضوع به گونه ای دیگر بیان شده است.
– مستنداتی که می بیند، خطاهای ساختاری، علمی یا املائی دارد.
– شنونده در خصوص موضوع تعصب دارد.
گوش دهید چون :
– همه چیز را همگان داد.
3. آماده کردن جواب برای پاسخ دادن :
گاهی مواقع هنگام صحبت کردن نکته ای بیان می شود که شنونده یا باید بعداً به آن جواب دهد، یا نسبت به موضوع موضع گیری دارد، لذا در ذهن خود به دنبال جواب برای گوینده می گردد.
گوش نمی دهد چون :
– اینطوری که می گوید نیست، چگونه او را آگاه کنم.
– به دلیل ناراحتی از من این موضوع را بیان کرد، چگونه از او دل جویی کنم.
– چرا من را مقصر می داند، فراموش کرده که خودش چه کاری کرده است.
گوش دهید چون :
– جواب سوالتان ممکن است در ادامه صحبت بیان شود، یا شما نسبت به موضوع بحث شفاف تر شوید، برای اینکه موضوع را فراموش نکنید از ذهنتان آن را خارج و با یادداشت روی کاغذ بیاورید.
4. حواس پرتی :
گاهی دغدغه های فکری، شرایط محیط، پیام های تلفن همراه و …. باعث می شود که توجه به حرف گوینده کاهش پیدا کند یا قطع شود.
گوش نمی دهد چون :
– کاری با اولویت و ضرورت بالا دارد، و در انتظار تمام شدن بحث است.
– صدای محیط، دمای محیط، هوای محیط او را کلافه کرده است.
– صدای کم گوینده، یا مشکل کم شنوایی شنونده این مسئله را تشدید می کند.
– شرایط فیزیکی مناسبی ندارد، محل نشستن، گرسنگی، تشنگی، خواب آلودگی، نور آفتاب مستقیم در صورت و …
– هشدارهای یا زنگ خوردن های تلفن همراه، باعث حواس پرتی می شود.
– در جمعی قرار گرفته است که در خصوص مسئله های مرتبط یا نا مرتبط با دیگران هنگام شنیدن صحبت می کند.
– مسئله ای در لباس، رفتار، وضعیت چهره فرد گوینده وجود دارد که باعث حواس پرتی شنونده می شود.
گوش دهید چون :
– در این محل با این فرد در این زمان حاضر شدید که یا مسئله ای را حل کنید یا چیزی یاد بگیرید، لذا دغدغه های فکری خود را کنار بگذاری، در صورتی که از موقعیت خود ناراضی هستید آن را بیان کنید به جهت تغییر یا اقدام به رفع مسئله نمائید.
5. به وجد آمدن از مکالمه :
شاید شما چالشی را که طرف مقابل برای شما مطرح می کند که بشنوید و آنقدر موقعیتی را که با آن روبرو شده اید را به یاد می آورید که تمام توجه خود را به آنچه برای حل این چالش انجام داده اید ، معطوف کنید.
گوش نمی دهد چون :
– از صحبت های که می شنود خوشحال یا ناراحت می شود و در رویا پردازی به سر می برد.
– پس از به وجد آمدن دوست دارد در خصوص موضوع های دیگری که برایش سوال بوده نیز صحبت شود.
– شنیدن مثالی، تشبیهی، تعریفی و … کاملا باموضوع تطابق دارد و فرد از اشتیاق به دنبال منبع سخن می رود.
– کلام فرد آنقدر نافذ است که فرد به جای شنیدن فقط صدا را گوش می دهد.
– شروع به یادداشت برداری می کند و از ادامه صحبت ها عقب می افتد.
گوش دهید چون :
– مطالب بیشتری برای شما گفته میشه که از آنها بیشتر استفاده خواهید کرد، کنترل هیجان درونی داشته باشید.
6. ذهن خوانی :
چند کلمه از سوال طرف مقابل را می شنوند و فرض می کنند که متوجه شده اند که او چه چیزی را می خواهد بگوید پس بدون اینکه اجازه دهد حرفش را قطع می کنند و یا به ادامه صحبت ها گوش نمی دهند.
گوش نمی دهد چون :
– فکر می کند می داند چه چیزی می خواهد گفته شود.
– حدس می زند صحبت های که در ادامه گفته می شود در چه خصوصی است.
– فکر می کند این فرد همیشه وقتی این حرف را می زند حرف بعدی که خواهد زد آن خواهد بود.
گوش دهید چون :
– ممکن است، حرف ها جدید در ادامه باشد، یا موضع گیری تغییر کرده باشد.
7. تعصبات مذهبی، ملیتی و جنسیتی :
اختلاف های بین دوقطبی ها همیشه باعث می شود، که افراد هم دیگر نشنوند، هم درک نکنند، و حتی از هم دلگیر شوند.
گوش نمی دهد چون :
– تربیت خانوادگی او با موضوع در تناقض است.
– نمی تواند ببیند جنس مخالف خود در خصوص نکاتی صحبت می کند، چون درگیر دوقطبی جنسیتی شده است.
– به دلیل طرفداری از یک قطب حاضر نیست نکات قوت یا نکات ضعف را بررسی کند.
گوش دهید چون :
بنی آدم اعضایی یک پیکرند
که در آفرینش ز یک گوهرند
در پایان لازم است، که مطرح شود، یکی از تمرینات موثر برای ایجاد ارتباط موثر از کتاب 7 عادت مردمان تاثیر گذار به قلم استفان کاوی ( The 7 Habits of Highly Effective People by Stephen Covey ) گوش دادن فعال است، در مقاله های بعد به روش های مناسب برای صحبت کردن خواهیم پرداخت که بتوانیم از ارتباطات های خود بهترین نتیجه را داشته باشیم و با بالاتر بردن مهارت های فردی می توان این مهارت را برای بهود بخشید. می توانید دوره های ایشان هم در سایت .franklincovey. جستجو نمائید.
